footballista

Άλλη μια ιστορία που δείχνει ότι το ποδόσφαιρο δεν είναι απλά ένα παιχνίδι αλλά κάτι παραπάνω. Ίσως και κάτι παραπάνω από ζήτημα ζωής και θανάτου αφού ο πρωταγωνιστής της παρακάτω ιστορίας έσωσε τη ζωή του χάρη στη φήμη του ως ποδοσφαιριστής.

Ο Γιούργκεν Σπαρβάσερ (Jürgen Sparwasser), γεννήθηκε στις 4 Ιουνίου του 1948, στο Χάλμπερσταντ της Σαξωνίας, στο ανατολικό κομμάτι της διαιρεμένης μεταπολεμικής Γερμανίας. Για 14 χρόνια αγωνίστηκε στην ομάδα του Μαγδεμβούργου, μια ομάδα που ιδρύθηκε το 1965 και με τη βοήθεια του καθεστώτος της Ανατολικής Γερμανίας μέσα σε δύο χρόνια όχι μόνο ανέβηκε στη μεγάλη κατηγορία, αλλά κατέκτησε και το πρωτάθλημα της χώρας. Η ομάδα σύμβολο του ανατολικογερμανικού καθεστώτος έφτασε στο απόγειο της επιτυχίας της την 8η Μαΐου 1974 όταν και κατέκτησε το Κύπελλο Κυπελλούχων Ευρώπης στον τελικό που διεξήχθη στο Ντε Κάιπ του Ρότερνταμ κερδίζοντας τη Μίλαν των Ριβέρα, Σνέλινγκερ, Μπιγκόν με 2-0 αφήνοντας έκπληκτη όλη την Ευρώπη.

Για τον Γιούργκεν Σπαρβάσερ και τους συμπαίκτες τους όμως δεν έμελλε να είναι το ευρωπαϊκό τρόπαιο η μεγαλύτερη τους επιτυχία. Το ερχόμενο καλοκαίρι διεξαγόταν στην Δυτική Γερμανία το Παγκόσμιο Κύπελλο και η εθνική ομάδα της Ανατολικής Γερμανίας προετοιμαζόταν από χρόνια για να καταφέρει να πάρει την πρόκριση και να συμμετάσχει στο Μουντιάλ που θα διοργάνωνε η μεγαλύτερη πολιτική της αντίπαλος. Η τύχη τα έφερε έτσι ώστε οι δύο Γερμανίες να κληρωθούν στον ίδιο όμιλο και να βρεθούν αντιμέτωπες στο Φολκσπαρκστάντιον του Αμβούργου. Εκεί ο «Γολιάθ» περίμενε με σιγουριά τον «Δαβίδ» προκειμένου να κάνει μια επίδειξη της ανωτερότητας του. Η γεμάτη αστέρες ομάδα της Δυτικής Γερμανίας, πρωταθλήτρια Ευρώπης το 1972 και με τον Μπεκενμπάουερ, τον Μίλερ, τον Μπράιτνερ και τους υπόλοιπους παίκτες της Μπάγερν να κατακτήσει ένα μήνα νωρίτερα και το Κύπελλο Πρωταθλητριών με τον σύλλογο τους απέναντι στην Ατλέτικο Μαδρίτης ήταν το απόλυτο φαβορί της αναμέτρησης. Τα φαβορί όμως επιβεβαιώνονται στο γήπεδο και οι Aνατολικογερμανοί εξέπληξαν τον ποδοσφαιρικό πλανήτη με τον Σπαρβάσερ να σκοράρει στο 77′ και το παιχνίδι να λήγει 1-0 εις βάρος της Δυτικής Γερμανίας.

«Αν στον τάφο μου γράφει Αμβούργο 1974, όλοι θα ξέρουν ποιος κείτεται εκεί», είχε δηλώσει αμέσως μετά το τέλος του ματς ο Γιούργκεν Σπαρβάσερ θέλοντας να τονίσει τη σημασία εκείνης της νίκης. Για αυτό το τέρμα ανακηρύχθηκε Ήρωας από το κομμουνιστικό καθεστώς της χώρας βέβαια αυτό να μεταφρασθεί σε υλικά οφέλη γι’ αυτόν. Όπως είπε αργότερα: «Η φήμη ότι ανταμείφθηκα πλουσιοπάροχα για το γκολ, με ένα αυτοκίνητο, ένα σπίτι και μετρητά, δεν έχει καμία σχέση με τη πραγματικότητα!». Συνέχισε τη ζωή του στην Ανατολική Γερμανία και μετά το τέλος της ποδοσφαιρικής του καριέρας εργάστηκε ως καθηγητής φυσικής αγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ωστόσο τη δεκαετία του ’80 αποφάσισε να το σκάσει στην Δυτική Γερμανία. Ο ίδιος εξιστορήθηκε ένα συγκλονιστικό στιγμιότυπο κατά το οποίο περιγράφει πως το γκολ του απέναντι στη Δυτική Γερμανία του έσωσε τη ζωή.

«Την ώρα που είχα περάσει τα σύρματα, με σταμάτησε ένας νεαρός φρουρός. Του φώναξα να μη ρίξει και του είπα το όνομά μου. Έριξε το φως πάνω μου. Δίστασε για λίγο, αλλά τελικά πυροβόλησε δύο φορές στον αέρα. Μετά μου έκανε νόημα να φύγω!»

Το ρολόι δείχνει το 17ο λεπτό, ο προπονητής κάτι προσπάθησε να πει στους συνεργάτες του. Κανένας δεν κατάλαβε τι είπε και αμέσως μετά σωριάστηκε στο έδαφος. Από γήπεδο της Τούμπας έγινε η διακομιδή του στο ΑΧΕΠΑ όπου διαπιστώθηκε ο θάνατος του από οξύ έμφραγμα. Στην Τούμπα το ματς με τον Ολυμπιακό συνεχιζόταν, οι παίκτες του ΠΑΟΚ έβλεπαν ότι στον πάγκο δεν βρίσκεται ο προπονητής και στην ανάπαυλα τους ενημέρωσαν ότι ένιωσε αδιαθεσία και πήγε στο νοσοκομείο. Ο ΠΑΟΚ κέρδισε 1-0 αλλά μετά τη λήξη του παιχνιδιού οι παίκτες και οι οπαδοί υπέστησαν το μεγάλο το σοκ του αγαπημένου τους προπονητή, την 31^η Μαϊου 1981. Ο Γκιούλα Λόραντ εκτός από δάσκαλος του ποδοσφαίρου ήταν και αυτός που έφτιαξε τον καλύτερο ΠΑΟΚ όλων των εποχών, αυτόν της σεζόν 1975-76.

Μετά τη φυγή του Λες Σάνον η διοίκηση αποφάσισε, το καλοκαίρι του 1975 να αποταθεί σε ένα τέκνο της μεγάλης ουγγρικής σχολής της δεκαετίας του ’50, όπως είχε κάνει και ο Ολυμπιακός το 1965 με τον Μάρτον Μπούκοβι, τον άνθρωπο που λανσάρισε με την ΜΤΚ ένα πρωτοποριακό ποδοσφαιρικό σύστημα. Ο Γκούσταβ Σέμπες, Γ.Γ. Αθλητισμού και στέλεχος του ΚΚ Ουγγαρίας ανέλαβε στις αρχές του ’50 την ευθύνη να συγκροτίσει τη νέα εθνική Ουγγαρίας. Το γεγονός ότι δεν ήταν ένας στεγνός γραφειοκράτης άλλα ένας ιδεολόγος του σοσιαλισμού και οργανωτής απεργιακών αγώνων στη Δυτική Ευρώπη, έκανε τον Σέμπες να επιδιώξει να περάσει  φιλοσοφία της ομαδικής και οργανωμένης δουλειάς του συνόλου στο γήπεδο Κάνοντας βοηθό του τον Μπούκοβι μετεξέλιξε το σύστημα 3-2-3-2 του τελευταίου σεένα ιδιόμορφο 4-2-4 στην εθνική Ουγγαρίας. Ήταν ένα σύστημα τόσο ρευστό που οι παίχτες ταυτοχρόνως όλοι επιτίθονταν, όλοι μάρκαραν και άλλαζαν πολλές φορές θέσεις μέσα στο γήπεδο. Χαρακτηριστικό του ήταν ο ρόμβος στο κέντρο που η μια του κορυφή ήταν ο κρυφός φορ και ή απέναντι κορυφή ένας αμυντικός μέσος που γινόταν και σέντερ μπακ. Ο τρόπος παιχνιδιού αυτής της Ουγγαρίας την ανέδειξε στην κορυφαία ομάδα της δεκαετίας και αποτέλεσε ένα άλλο total football σχεδόν 20 χρόνια πριν το ολλανδικό.

Μπροστά σειρά: Mihály Lantos, Ferenc Puskás, Gyula Grosics Πίσω σειρά: Gyula Lóránt, Jenő Buzánszky, Nándor Hidegkuti, Sándor Kocsis, József Zakariás, Zoltán Czibor, József Bozsik, László Budai

Η ομάδα θαύμα αναδείχθηκε χρυσή Ολυμπιονίκης το 1952 στο Ελσίνκι και κέρδισε και το Κύπελλο Εθνών Κεντρικής Ευρώπης το 1953. Διέλυσε μέσα στο Wembley σε φιλικό αγώνα το Νοέμβριο του 1953 την Αγγλία του Sir Stanley Matthews με 8-3 και το επανέλαβε επτά μήνες αργότερα στη Βουδαπέστη στο Nepstadion μπροστά σε 105,000 θεατές με 7-1.  Ένα σερί 33 αγώνων χωρίς ήττα κράτησε ως τον τελικό του παγκοσμίου κυπέλλου το 1954 στην Ελβετία όπου έχασε τελικά με 3-2 από την Γερμανία. Την ομάδα αποτέλεσαν παίχτες που έπαιζαν σχεδόν όλοι στη Χόνβεντ, ομάδα που δημιούργησε ο Σέμπες προκειμένου να πετύχει την ομοιογένεια που ήθελε, και αναδείχθηκαν σε αστέρια του παγκοσμίου ποδοσφαίρου, όπως ο Πούσκας, ο Τσίμπορ, ο Κότσιτς, ο Χιντεγκούτι. Βασικός και αναντικατάστατος στη θέση του αμυντικού μέσου σε αυτή την ομάδα ήταν και ο Γκιούλα Λόραντ ο οποίος αγωνίστηκε 37 φορές με τη φανέλα της εθνικής της χώρας του ως το 1955.

Τα πράγματα δεν ήταν εύκολα στην αρχή καθώ ο συμπάικτης του Λαντισλάο Κουμπάλα στη Βάσας θέλησε εγκαταλήψει μαζί με τον φίλο και του τη χώρα το 1949 μετά την ανάληψη της κυβέρνησης από τους κομμουνιστές. Ο Κουμπάλα τα κατάφερε αλλά ο Λόραντ συνελήφθη και κλείστηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης. Για καλή του τύχη όμως ο Σέμπες ήταν στην αναζήτηση του ιδανικού σκληρού χαφ για την ομάδα του και παρενέβη για την απελευθέρωση του δίνοντας εγγυήσεις ως άνθρωπος του νέου καθεστώτος που είχε να επιτελέσει τον σοβαρό σκοπό της ποδοσφαιρικής αναγέννησης της χώρας. Το 1958 μετά την εξέγερση απέναντι στο καθεστώς που έλαβε χώρα στην Ουγγαρία οι περισσότεροι αστέρες του τοπικού ποδοσφαίρου εγκατέλειψαν τη χώρα, όσο βρίσκονταν στο εξωτερικό, για να μεταβούν στην Ισπανία όπου ο δικτάτορας Φράνκο τους υποδέχθηκε για να τους αξιοποιήσει, όπως είχε κάνει ήδη με τον Κουμπάλα, ως προπαγανδιστικό μέσο υπέρ του δικού του καθεστώτος. Ο Λόραντ δεν ακολούθησε αλλά το 1964 έφυγε για τη Γερμανία όπου έμεινε για μια δεκαετία ως προπονητής σε 6 διαφορετικές ομάδες.

Το 1975 έφτασε στον ΠΑΟΚ και άρχισε να οργανώνει στα ουγγρικά πρότυπα μια ομάδα από νέους και ταλαντούχους παίκτες μετατρέποντας την σε ένα από τα καλύτερα σύνολα που εμφανίστηκαν στα ελληνικά γήπεδα. Είναι γνωστό το κατόρθωμα του ΠΑΟΚ του 1976 που οι εμφανίσεις του είχαν τέτοια καθολική αποδοχή που χειροκροτήθηκε από τους οπαδούς του Ολυμπιακού στο Καραϊσκάκη μετά από ένα 0-4. Αυτό που δεν είναι πολύ γνωστό είναι ότι οπαδοί του Ολυμπιακού βρέθηκαν και στο ντεμπούτο του Λόραντ στον ΠΑΟΚ που δεν ήταν άλλο από το παιχνίδι για το Κύπελλο ΟΥΕΦΑ με την Μπαρτσελόνα του Κρόιφ στις 16 Σεπτεμβρίου του 1975. Ο ΠΑΟΚ μετά από εντυπωσιακή εμφάνιση κέρδισε με 1-0 και οι οπαδοί του Ολυμπιακού έτυχε να βρίσκονται εκεί λόγω του ότι την επόμενη μέρα ο Ολυμπιακός αντιμετώπιζε την Ντιναμό Κιέβου λόγω τιμωρία του Καραϊσκάκη. Το παιχνίδι πάντως με την Μπαρτσελόνα έμεινε στην ιστορία για το γεγονός ότι αποτέλεσε χώρο για διαδήλωση ενάντια στον Ισπανό δικτάτορα με αφορμή την επικείμενη εκτέλεση Βάσκων κρατουμένων. Στην Τούμπα σηκώθηκαν πανώ υπέρ των κρατουμένων και ακούστηκαν συνθήματα κατά του Φράνκο. Οι διαμαρτυρίες είχαν και συνέχεια όταν φορείς από την Ελλάδα, που είχε μπει ήδη στον δεύτερο χρόνο της μεταπολίτευσης ζητούσαν από την διοίκηση του ΠΑΟΚ να μην επιτρέψει την ομάδα να μεταβεί στη Βαρκελώνη σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Τελικά ο ΠΑΟΚ μετέβη και ηττήθηκε 6-1 στον επαναληπτικό. Ωστόσο και ο «χενεραλίσμο» Φράνκο έχασε τη μάχη με τον θάνατο στα μέσα Νοεμβρίου ανοίγοντας τον δρόμο για την μεταπολίτευση στην Ισπανία.

Ο Λόραντ μετά την κατάκτηση του πρωταθλήματος δεν συνέχισε στον ΠΑΟΚ αλλά πήγε στην Άιντραχτ Φρανκφούρτης κάνοντας ακόμα πιο εντυπωσιακή δουλεία και χάνοντας για λίγο το πρωτάθλημα από την μεγάλη Γκλάντμπαχ της εποχής. Η Μπάγερν Μονάχου εκτίμησε τις ικανότητες του και τον προσέλαβε για δύο χρόνια. Στη συνέχεια το 1979 έκανε ένα πέρασμα από την Σάλκε για να επιστρέψει στον ΠΑΟΚ για τη σεζόν 1980-81 και να αφήσει την τελευταία του πνοή στο γήπεδο της Τούμπας.

Την 5η Ιουλίου 1984 ο Μεσσίας έφτασε στην πόλη. Το πλήθος τον υποδέχτηκε θερμά, ήταν έτοιμο να γίνει το πιστό του ποίμνιο. Αυτός, με αβρότητα και ενθουσιασμό όπως πάντα, τους έταξε κάτι απλό, τον ουρανό. Ήξεραν ότι είναι ο Σωτήρας τους, η έλλειψη σε σπίτια, σχολεία, λεφτά δεν είχε σημασία αφού η Γη της Επαγγελίας γινόταν πλέον ορατή.

Οι μέρες και τα χρόνια πέρασαν ώσπου έφτασε η ευλογημένη στιγμή την 17η Μαϊου 1987. Εκείνη την ημέρα η Νάπολι στέφθηκε πρωταθλήτρια Ιταλίας έχοντας εξασφαλίσει ήδη το πρωτάθλημα από την προτελευταία αγωνιστική. Ήταν εκείνο το παιχνίδι με την Φιορεντίνα που ο Μεσσίας είχε πάρει το μικρόφωνο απευθύνθηκε στο ποίμνιο του και τους δήλωσε ότι θα πάρει το πρωτάθλημα.

Χάρη στον Μεσσία Μαραντόνα που με τους Τζιορντάνο και Καρέκα συναποτελούσαν την Αγία Τριάδα (Μα-Τζι-Κα) η ομάδα και οι οπαδοί της ανέβηκαν στον ουρανό. Την επόμενη μέρα οι πιστοί βγήκαν στους δρόμους και για μια εβδομάδα εορτάστηκε το χαρμόσυνο γεγονός. Κανείς δεν δούλευε, όλοι τραγουδούσαν, χόρευαν και γιόρταζαν. Κάποιοι τέλεσαν και τις κηδείες της Γιουβέντους και της Μίλαν, των ομάδων του πλούσιου Βορρά που από πάντα εκμεταλλευόταν τον φτωχό Νότο.

Σήμερα η Νάπολι είναι γεμάτη από τοιχογραφίες του Θεού, οι πιστοί εξακολουθούν να τον λατρεύουν για τις δύο φορές που τους ανέβασε στον ουρανό. Του το ανταπέδωσαν έμπρακτα τον ημιτελικό με την Ιταλία στο Μουντιάλ του ’90 όταν ακολούθησαν τον Λόγο του.  «Η υπόλοιπη Ιταλία σας θεωρεί παρακατιανούς όλο τον χρόνο και τώρα που σας  χρειάζεται, λέει να είστε δίπλα της. Εγώ σας αγαπώ πάντα και ξέρω πως εσείς θα το δείξετε υποστηρίζοντας την Αργεντινή!» τους είχε πει.

Στο μπαρ Νίλο υπάρχει ένας χώρος λατρείας για τον κάθε πιστό Ναπολιτάνο, να προσευχηθεί και να νιώσει την ευφορία εκείνων των στιγμών του 1987.

Όταν τα λαγωνικά του cult24 ενημέρωσαν ότι σήμερα ο Κοστακούρτα κλείνει τα 51 βρήκα μια ωραία ευκαιρία αφενός να ηρεμήσω από το Clasico που μου πήρε τα μυαλά και αντί να γράψω κάτι για ισπανόφωνο ποδόσφαιρο πάλι να πω δυο λόγια για έναν ήρωα των παιδικών μου χρόνων, των γεμάτων από ποδοσφαιρική Ιταλία, από τη χώρα που χει βγάλει πολλούς από τους καλύτερους παίκτες σε όλες τις θέσεις του γηπέδου και που περίπου για μια εικοσαετία (1985-2005) είχε το καλύτερο πρωτάθλημα στον κόσμο. Καλύτερο με την έννοια του πιο συναρπαστικού, με τα πιο πολλά αστέρια, με εκπλήξεις, με πολλούς διαφορετικούς νικητές κτλ.

Το άκουσμα του ονόματος του Κοστακούρτα με παραπέμπει κατευθείαν σε τίτλους της Μίλαν, στο δέσιμο ενός ποδοσφαιριστή με μία φανέλα στην καριέρα του, σε μεγάλες ήττες όπως εκείνη από τα πιστσιρίκια του Άγιαξ το 1995 και στον συγκλονιστικό τελικό της Κωνσταντινούπολης το 2005 με τη Λίβερπουλ(που ήταν βέβαια στον πάγκο). Την ίδια στιγμή ο Κοστακούρτα είναι για μένα ταυτισμένος με την Ιταλία των 90s και με εκείνο τον οδυνηρά χαμένο τελικό στα πέναλτι με τη Βραζιλία, μια Βραζιλία που αν και η Ιταλία έχει το όνομα της αμυντικής και συντηρητικής ομάδας εκείνη τότε είχε την χάρη μια και προκειμένου να κατακτήσει το Μουντιάλ του 1994 αποθέωσε την άμυνα και την καταστροφή του παιχνιδιού. Οι ήττες της αγαπημένης μου τότε Ιταλίας δεν σταμάτησαν εκεί αλλά συνεχίστηκαν και με τον αποκλεισμό στους ομίλους στο EURO96 και με τον αποκλεισμό στα πέναλτι από τη Γαλλία στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1998. Σε όλα ήταν παρών ο Κοστακούρτα εκτός από τον μεγάλο τελικό του 1994. Ενώ είχε κάνει μεγάλη εμφάνιση με τη Νορβηγία και κρατήθηκε το μηδέν παρόλο που η Ιταλία έπαιζε με 10 παίκτες, στον ημιτελικό με τη Βουλγαρία δέχθηκε κίτρινη που δεν του επέτρεψε τη συμμετοχή στον τελικό. Έτσι είχε γίνει και νωρίτερα στην ίδια σεζόν όταν μετά από αποβολή του στον ημιτελικό με την Μονακό για το Τσάμπιονς Λιγκ ήταν μια από τις βασικές απουσίες της Μίλαν στον τελικό του ΟΑΚΑ. Τότε για πρώτη φορά, και αργότερα στον τελικό του Μουντιάλ, η απουσία του από έναν τελικό εκτιμήθηκε ως τεράστιο πλήγμα για την ομάδα του. Βέβαια Μίλαν και Ιταλία είχαν το βάθος στον πάγκο και τους προπονητές που τις καθιστούσε ικανές να διατηρήσουν το μηδέν απέναντι στις Μπαρτσελόνα και Βραζιλία.

Ο γεννημένος στις 24 Απριλίου 1966 Αλεσσάντρο «Μπίλι» Κοστακούρτα υπήρξε ένας από τους καλύτερους αμυντικούς όχι μόνο στο ιταλικό αλλά και στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο χωρίς ωστόσο να του αναγνωριστεί από οπαδούς και δημοσιογράφους το μεγαλείο του ως παίκτης. Θέλετε το παρουσιαστικό του που τον κάνει να μοιάζει με συμμαθητής του Μπράντον στο «Χτυποκάρδια στο Μπέβερλι Χιλς», θέλετε ο χαμηλών τόνων χαρακτήρας του, θέλετε ότι βρέθηκε σε ομάδα με πολλά φωτεινά αστέρια που τραβούσαν αυτά την προσοχή, θέλετε ότι έπαιζε δίπλα στον Μπαρέζι, τον Μαλντίνι και τον Νέστα που εξυμνήθηκαν πολύ περισσότερο, θέλετε ότι ο ρόλος του ήταν αντιτουριστικός, αυτός του πολυεργαλείου της άμυνας, θέλετε ότι έχει βάλει μόνο 3 γκολ σε 663 συμμετοχές με τη Μίλαν και 2 γκολ σε 59 με την Ιταλία; Ότι θέλετε. Τον Κοστακούρτα δεν τον «τραγούδησε» κανείς. Κανείς εκτός από τους συμπαίκτες του όπως ο Αντρέα Πίρλο που είχε δηλώσει ότι «ο Μαλντίνι και ο Κοστακούρτα ήταν σημεία αναφοράς για εμάς στη Μίλαν» και ο νικητής της Χρυσής Μπάλας του 2006, Φάμπιο Καναβάρο που χαρακτήρισε τον Κοστακούρτα ως «τον καλύτερο αμυντικό που έχω παίξει δίπλα του». Οι παραπάνω ήξεραν να ξεχωρίσουν τι είναι χρήσιμο για έναν συμπαίκτη τους στην άμυνα και πάνω απ’ όλα έβλεπαν πως όταν ο κόουτς δεν είχε δεξί μπακ μπορούσε να βάλει τον Κοστακούρτα, όταν δεν είχε αριστερό μπακ επίσης, όταν ήθελε μια «σκούπα» ή έναν λίμπερο ο Κοστακούρτα ήταν εκεί έτοιμος να παίξει ακόμα και στη θέση του αμυντικού χαφ.

Το προσωνύμιο «Μπίλι» του το κόλλησαν το 1979 όταν εντάχθηκε στις ακαδημίες της Μίλαν και είχε να κάνει με τις ικανότητες του στο μπάσκετ. Εκείνη την εποχή η Ολίμπια Μιλάνο, που μέσα στα 80s πήρε 2 ευρωπαϊκά, είχε ονομασία σπόνσορα Billy. Μέσα από τις ακαδημίες προχώρησε και στην πρώτη ομάδα της Μίλαν στο ξεκίνημα της μεγάλης της εποχής με την ανάληψη της προεδρίας από τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι, την πρόσληψη του Αρίγκο Σάκι και την απόκτηση των «τριών Ολλανδών». Μετά από μια σεζόν δανεικός στη Μόντσα έπαιξε ως αλλαγή στη χρονιά του πρωταθλήματος 1987-88, του πρώτου μετά το 1979 για τη Μίλαν κι από τη σεζόν 1989-90 έπαιζε βασικός μέχρι τα 40 του.

Ο Κοστακούρτα, μαζί με τον Μαλντίνι, είναι αυτοί που έζησαν τις τέσσερεις περιόδους της Μίλαν, την περίοδο Σάκι, την περίοδο Καπέλο, την περίοδο 1996-2002 και την περίοδο Αντσελότι. Έζησε και τις τεράστιες επιτυχίες και την μεγάλη κρίση μετά την φυγή του Καπέλο. Έζησε την Μίλαν ως αδιαφιλονίκητο φαβορί και κυρίαρχη, έζησε και τη Μίλαν εκτός Ευρώπης και ως αουτσάιντερ να παίρνει το πρωτάθλημα το 1999. Πάνω απ’ όλα είχε την τύχη όμως να προπονηθεί από τον Αρίγκο Σάκι, τον άνθρωπο που άλλαξε τον τρόπο παιχνιδιού με το πρέσινγκ σε όλο το γήπεδο και το τεχνητό οφσάιτ. Ο Σάκι έβαζε στην προπόνηση την αμυντική τετράδα Τασότι, Κοστακούρτα, Μπαρέζι και Μαλντίνι και τον τερματοφύλακα να αμύνονται απέναντι σε 10 ποδοσφαιριστές, ποδοσφαιριστές τύπου Γκούλιτ, Φαν Μπάστεν, Ντοναντόνι, Αντσελότι σε μια άσκηση όπου οι επιτιθέμενοι είχαν στη διάθεση τους 15 λεπτά να σκοράρουν χωρίς να χάσουν την μπάλα. Όταν την έχανα θα ξεκινούσαν την επίθεση τους 10 μέτρα πιο πίσω. Μέσα από αυτή τη δουλειά ο Κοστακούρτα έγινε ένας από τους πιο έξυπνους τακτικά και πιο αποτελεσματικούς αμυντικούς στον κόσμο. Εκτός από την φυσική του κατάσταση και τις ικανότητες στον αέρα και στα τάκλιν τον χαρακτήριζαν η γρηγοράδα στις επεμβάσεις, το διάβασμα του παιχνιδιού και η δυνατότητα του στο μοίρασμα της μπάλας και να ξεκινάει το παιχνίδι από πίσω. Στοιχεία που σήμερα κρίνονται απαραίτητα για αμυντικό επιπέδου Τσάμπιονς Λιγκ τότε δεν τα είχαν παρά ελάχιστοι στο κορυφαίο επίπεδο και το 90% εξ’ αυτών έπαιζε στο Καμπιονάτο. Ο Κοστακούρτα συμμεριζόταν την θεωρία του Μαλντίνι ότι «αν χρειαστεί να κάνω τάκλιν σημαίνει ότι έχω ήδη κάνει λάθος» και μαζί του κατέκτησαν με τη φανέλα της Μίλαν τα ευρωπαϊκά το ’89 με Στεάουα, το ’90 με Μπενφίκα, το ’94 με Μπαρτσελόνα, το ’03 με Γιουβέντους και το ’07 με Λίβερπουλ, έπαιξαν στους χαμένους τελικούς του ’93 με Μαρσέιγ και το ’95 με Άγιαξ ενώ κατέκτησαν και 7 πρωταθλήματα, 1 κύπελλο, 4 σουπερ καπ Ευρώπης και δύο Διηπειρωτικά.

Μπορεί ο Κοστακούρτα για διάφορους λόγους να μην κερδίζει τον τίτλο του καλύτερου Ιταλού αμυντικού όλων των εποχών αλλά σίγουρα κερδίζει τον τίτλο του πιο τίμιου.

Δημοσιεύτηκε στο cult24.gr

Στα πρώτα χρόνια μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση και με δεδομένo ότι το ποδόσφαιρο ήταν δημοφιλές από τα προεπαναστατικά χρόνια ακόμα, πολλοί φορείς του νέου κράτους της ΕΣΣΔ ίδρυσαν τα δικά τους κλαμπ. Ο σιδηρόδρομος την Λοκομοτίβ, ο στρατός την ΤΣΣΚΑ και η μυστική αστυνομία την Ντιναμό. Η Σπαρτάκ Μόσχας συνδεόταν με το συνδικάτο των εργατών στην κρεατοβιομηχανία κι έτσι από «Αθλητικό Σωματείο Μόσχας», όπως ονομαζόταν τον μητρικό σωματείο που είχε να κάνει με όλα τα αθλήματα, μετονομάστηκε αρχικά σε «Κόκκινη Πρέσνια» (περιοχή της Μόσχας), στη συνέχεια «Πιστσεβίκι» που αναφερόταν στους εργάτες της βιομηχανίας τροφίμων, έπειτα Προμκοοπεράτσιγια (μτφ. βιομηχανική κοοπερατίβα) και τελικά το 1934 σε Σπαρτάκ, όνομα εμπνευσμένο από τον ηγέτη των εξεγερμένων σκλάβων Σπάρτακο.

Βασικοί υπεύθυνοι για την εξέλιξη του ποδοσφαιρικού συλλόγου που επίσημα ιδρύθηκε στις 18 Απριλίου 1922 ήταν ο Νικολάι Σταρόστιν και τα τρία αδέλφια του τα αγάλματα των οποίων συναντά ο σημερινός επισκέπτης στο γήπεδο της Σπαρτάκ. Ο Νικολάι Σταρόστιν ήταν ο υπεύθυνος για την τελική ονοματοδοσία του κλαμπ καθώς και για την οργάνωση που το κατέστησε υπερδύναμη στο σοβιετικό ποδόσφαιρο της δεκαετίας του ’30 και αντίπαλον δέος της Ντιναμό Μόσχας. Το γεγονός ότι η Σπαρτάκ δεν χρηματοδοτούνταν από τον στρατό ή την αστυνομία όπως αντίστοιχα η ΤΣΣΚΑ και η Ντιναμό και είχε τις βάσεις της στον οργανωμένο σε συνδικάτα σοβιετικό λαό αυτό της έδωσε και την ονομασία «Ομάδα του Λαού» και δεν θεωρούνταν από τις ευνοούμενες ομάδες της επαναστατικής κυβέρνησης που ήδη είχε μεταλλαχθεί σε ολοκληρωτικό καθεστώς. Οπαδοί της ήταν οι περισσότεροι από τους εργάτες της Μόσχας καθώς και αρκετοί διανοούμενοι. Για πολλούς από τους οπαδούς της η Σπαρτάκ συμβόλιζε τον κόσμο που αντιτίθεται στην επιβολή της εξουσίας από τα πάνω, μιας εξουσίας που όση δύναμη και να έχει δεν θα μπορέσει να στερήσει από τον σοβιετικό πολίτη την ελευθερία του για το ποια ομάδα θα υποστηρίζει.

Οι αδερφοί Σταρόστιν και δεξιά ο Νικολάι Σταρόστιν

Σύμφωνα με τον Αμερικανό ειδικό στην σοβιετική ιστορία και συγγραφέα του βιβλίου Spartak Moscow – A History of the People’s Team in the Workers State, Ρόμπερτ Έντελμαν η αλήθεια δεν ήταν τόσο απλοϊκή καθώς και Σταρόστιν είχε καταφέρει να βρει άκρες στο σύστημα εξουσίας και συγκεκριμένα στον Αλεξάντερ Κοζάρεφ που έγινε ο πάτρονας της Σπαρτάκ. Μετά την κατάκτηση των δύο τελευταίων πρωταθλημάτων πριν την έναρξη του πολέμου ο Κοζάρεφ εκτελέστηκε ως ένας από τους κοντινούς συνεργάτες του πρώην διοικητή της διαβόητης μυστικής αστυνομίας (NKVD), Νικολάι Γιεζόφ. Οι αδερφοί Σταρόσκιν έγιναν στόχος του νέου επικεφαλής, του Λαυρέντι Μπέρια ο οποίος στη συνέχεια ανέλαβε και την προεδρία της Ντιναμό Μόσχας. Οι Σταρόσκιν έπεσαν θύματα των στημένων δικών με ψεύτικες κατηγορίες και συνελήφθησαν το 1942. Ο κύριος λόγος ήταν ότι «χρησιμοποιούσαν μεθόδους της μπουρζουαζίας στον αθλητισμό» αλλά για καλή τους τύχη και σίγουρα χάρη στη μεγάλη φήμη του ποδοσφαιρικού συλλόγου που διοικούσαν την «γλίτωσαν» με 10ετή φυλάκιση σε γκούλαγκ της Σιβηρίας. Σύμφωνα με τους ιστορικούς ο Μπέρια είχε αναγκάσει αθλητές της Σπαρτάκ να κατηγορήσουν τους Σταρόστιν ότι είχαν σχέδιο να δολοφονήσουν τον Στάλιν κατά τη διάρκεια παιχνιδιού της Σπαρτάκ. Βέβαια είναι γνωστό ότι ο Στάλιν δεν φημιζόταν για τις συχνές του εμφανίσεις στα γήπεδα και ήταν μάλλον οπαδός της παρακολούθησης παρελάσεων.

Ο Αλεξάντερ Βάινσταιν, βιογράφος του Νικολάι Σταρόστιν, σημειώνει πως μετά την επαναφορά του στο δημόσιο βίο και τον θάνατο του Στάλιν ο πρόεδρος της Σπαρτάκ είχε καταφέρει να αποκτήσει πολύ καλές σχέσεις με το καθεστώς. Ο Βάινσταιν επιμένει μάλιστα πως η «αντικαθεστωτική ταυτότητα» των οπαδών της Σπαρτάκ προερχόταν κυρίως από τον ετεροπροσδιορισμό τους σε σχέση με τις Ντιναμό και ΤΣΣΚΑ και την εύνοια και στήριξη που αυτές απολάμβαναν από το σοβιετικό κράτος. Η Ντιναμό ήταν με διαφορά πλουσιότερη από την μεγάλη της αντίπαλο και μάλιστα τα μεταπολεμικά χρόνια κατάφερναν μαζί με την ΤΣΣΚΑ να παίρνουν τους καλούς παίκτες της Σπαρτάκ και να την αποδυναμώνουν που πράγμα που λέγεται ότι ενόχλησε μέχρι και τον Στάλιν από τη στιγμή που προκαλούσε δυσαρέσκεια στους οπαδούς της πιο λαοφιλούς ομάδας. Σύμφωνα πάντως με τον Βάινσταϊν η Σπαρτάκ Μόσχας ήταν η λαοφιλέστερη ομάδα λόγω του θεαματικού ποδοσφαίρου που έπαιζε. Η φήμη της ως θεαματική ομάδα ενισχύθηκε κατά τη δεκαετία του ’50 με τους Ιγκόρ Νέτο και Νικίτα Σιμονιάν (πρώτος σκόρερ της ιστορίας της με 133 γκολ), κατά την περίοδο 1977-88 με προπονητή τον Κονσταντίν Μπέσκοφ και μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ στα πρώτα χρόνια του Ρωσικού Πρωταθλήματος.

Η μπάλα των Κινέζων ήταν δερμάτινη, παραγεμισμένη με κάνναβη. Οι Αιγύπτιοι της εποχής των Φαραώ την έφτιαχναν από άχυρο ή πίτυρα, και την τύλιγαν με χρωματιστά πανιά. Οι Έλληνες και οι Ρωμαίοι χρησιμοποιούσαν την κύστη του βοδιού, την οποία γέμιζαν και έραβαν. Οι Ευρωπαίοι του Μεσαίωνα και της Αναγέννησης έπαιζαν με μια μπάλα σχήματος οβάλ, παραγεμισμένη με αλογότριχες. Στην Αμερική, την έφτιαχναν από καουτσούκ, και χοροπηδούσε όσο σε κανένα άλλο μέρος. Οι χρονικογράφοι της ισπανικής αυλής αναφέρουν με τι τρόπο ο Ερνάν Κορτές έκανε μια μεξικανική μπάλα να πετάξει ψηλά, μπροστά στα έκπληκτα μάτια του αυτοκράτορα Καρόλου. Η μπάλα από λάστιχο, που τη φούσκωναν και την κάλυπταν με δέρμα, γεννήθηκε στα μέσα του 19ου αιώνα, χάρη στην ευρηματικότητα του Τσαρλς Γκούντγιαρ, ενός Αμερικανού από το Κονέκτικατ. Και χάρη στην ευρηματικότητα τριών Αργεντινών από την Κόρδοβα, του Τοσολίνι, του Βαλμπονέζι και του Πόλο, γεννήθηκε, πολύ αργότερα, η μπάλα χωρίς ραφές. Οι ίδιοι επινόησαν τον αεροθάλαμο (σαμπρέλα) με βαλβίδα ασφαλείας, τον οποίο γέμιζαν αέρα με αντλία, κι έτσι από το Μουντιάλ του ’38 οι παίκτες δεν έγδερναν πια το κεφάλι τους. Γύρω στα μέσα του 20ού αιώνα, η μπάλα ήταν καφέ. Στη συνέχεια άσπρη. Σήμερα τα μοντέλα είναι μαύρα σε άσπρο φόντο, με διάφορες παραλλαγές. Τώρα έχει περίμετρο εβδομήντα εκατοστά και είναι καλυμμένη με πολυουρεθάνη πάνω σε αφρό πολυαιθυλενίου. Είναι αδιάβροχη, ζυγίζει λιγότερο από μισό κιλό, και κινείται γρηγορότερα από την παλιά δερμάτινη μπάλα, που γινόταν ασήκωτη τις βροχερές μέρες. Την αποκαλούν με διάφορα ονόματα: σφαίρα, τόπι, στρογγυλή θεά. Στη Βραζιλία δεν αμφιβάλλει κανείς ότι είναι γυναίκα. Οι Βραζιλιάνοι τη λένε χοντρούλα, γκορντουτσίνια, ή κοριτσάκι, μενίνα, και της δίνουν διάφορα ονόματα, Μαρικότα, Λεονόρ ή Μαργαρίτα. Ο Πελέ τη φίλησε στο Μαρακανά, όταν έβαλε το χιλιοστό του γκολ, και ο Ντι Στέφανο της έστησε μνημείο στην είσοδο του σπιτιού του, μια μπρούντζινη μπάλα με την επιγραφή Σ’ ευχαριστώ, παλιοκόριτσο. Η μπάλα είναι πιστή. Στον τελικό του Μουντιάλ του ’30 οι δυο ομάδες επέμεναν να παίξουν με τη δική τους μπάλα. Ο κριτής, σαν τον σοφό Σολομώντα, αποφάσισε ότι στο πρώτο ημίχρονο θα έπαιζαν με την μπάλα της Αργεντινής και στο δεύτερο με την μπάλα της Ουρουγουάης. Η Αργεντινή κέρδισε στο πρώτο ημίχρονο, και η Ουρουγουάη στο δεύτερο. Όμως η μπάλα έχει και τις ιδιοτροπίες της, και καμιά φορά δεν θέλει να μπει στο τέρμα, γιατί αλλάζει γνώμη στον αέρα, και λοξοδρομεί. Είναι, βλέπετε, πολύ μυγιάγγιχτη. Δεν ανέχεται να την κλοτσάνε εκδικητικά, ή να την κακομεταχειρίζονται. Απαιτεί να τη χαϊδεύουν, να τη φιλάνε, να τη νανουρίζουν στο στήθος, ή στο πόδι τους. Είναι πολύ περήφανη, και ίσως λιγάκι αλαζονική, αλλά δεν έχει άδικο: ξέρει καλά πως δίνει χαρά σε πολλές ψυχές, και πως πολύς κόσμος κοψοχολιάζεται όταν πέφτει άγαρμπα.

Ο Εδουάρδο Γκαλεάνο υπήρξε «ένας ζητιάνος που περιφέρεται ανά τον κόσμο, παρακαλώντας για λίγο καλό ποδόσφαιρο στα γήπεδα» μιλώντας και γράφοντας πολύ και για την«ιστορία του ποδοσφαίρου που είναι ένα θλιβερό ταξίδι από το πηγαίο στο αναγκαίο». Κατάφερε να συγκεράσει με τον δικό του απαράμιλλο τρόπο δύο μεγάλες παραδόσεις της Λατινικής Αμερικής στον 20ο αιώνα, το ποδόσφαιρο και τη λογοτεχνία. Στις 13 Απριλίου 2015 πήγε να συναντήσει τους αγαπημένους του Σκιαφίνο και Βαρέλα που συνεχίζουν να παίζουν με ουρουγουανικό στυλ στο γήπεδο του ουρανού. Το παραπάνω απόσπασμα είναι από το βιβλίο του Το ποδόσφαιρο στη σκιά και στο φως που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πάπυρος.